İthal Edilmek İstenen Eşyanın Vergileri Nasıl Öğrenilebilir?
Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki, ithal edilmek istenen eşyalara ilişkin işlemlere başlayabilmek için (örneğin vergilerini öğrenmek veya gerekli belgeleri öğrenmek için) söz konusu eşyanın GTİP’inin öğrenilmesi gerekmektedir.
İthalatta ödenecek vergiler herhangi bir mevzuatta topluca yer almamakta olup aşağıda yer alan linklerden ithalatta alınan başlıca vergilerin öğrenilmesi mümkündür.
Gümrük vergisi: Ekonomi Bakanlığınca yayımlanan İthalat Rejim Kararı ile belirlenmekte olup, söz konusu Karara aşağıdaki linkten ulaşılabilir:
İthalat Rejim Kararındaki
I Sayılı Liste; tarım ürünlerini
II Sayılı Liste; sanayi ürünlerini
III Sayılı Liste; işlenmiş tarım ürünlerini
IV Sayılı Liste; balık ve diğer su ürünlerini
V Sayılı Liste; Avrupa Birliğinde yürürlükte bulunan Askıya Alma Listesi kapsamı, AB de üretimi bulunmayan bazı sanayi hammaddesi veya ara malı niteliğindeki eşyayı (bazı kimyasallar, mikro elektronik eşya vb.)
VI Sayılı Liste: Bu listede yer alan eşyanın, sadece madde ismi sütununda tanımlanan ürünler için, sivil hava taşıtlarında kullanılmak kaydıyla yapılan ithalatında, gümrük vergisi %0 olarak uygulanır ve bu halde gümrük mevzuatının nihai kullanıma ilişkin hükümleri tatbik edilir.
Kapsamaktadır.
Toplu Konut Fonu : İthalat Rejim Kararı eki III Sayılı Liste (işlenmiş tarım ürünleri) ve IV Sayılı Liste (balık ve diğer su ürünleri) için geçerli olabilecek Toplu Konut Fonunun miktarı/yüzdesi yine yukarıdaki linklerden öğrenilebilir.
Katma Değer Vergisi: İthalatta ödenecek KDV’ye ilişkin bilgiye http://www.gib.gov.tr/index.php?id=830 linkinden ulaşılabilir.
Söz konusu mevzuat eki
I sayılı listede yer alan eşya %1,
II sayılı listede yer alan eşya %8,
Listelerde yer almayan eşya ise genel oranda (%18) KDV’ye tabidir.
Özel Tüketim Vergisi: İthalatta ödenecek ÖTV, Özel Tüketim Vergisi Kanunu eki listeler ile belirlenmiştir.Söz konusu listelere http://www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/otv_oranlari_tum/ozeltuketimoranlari-OpenPage.htm linkinden ulaşılabilir.
I sayılı liste yakıtlar ve yağları
II sayılı liste taşıtları,
III sayılı liste alkollü içkiler ve tütün ürünlerini,
IV sayılı liste ise elektronik eşya, kozmetikler ve muhtelif ürünleri kapsamaktadır.
Dampinge karşı vergi: İthal edilmek istenilen eşyaya ilişkin anti-damping vergisine http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=746CADBC-19DB-2C7D-3DC00FC0C823D226 linkinden ulaşılabilir.
Ek mali yükümlülük: İthal edilmek istenilen eşyaya ilişkin ek mali yükümlülüğe http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=73107CFD-19DB-2C7D-3D21F68467A3EC96 linkinden ulaşılabilir.
Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu: Kabul kredili, vadeli akreditif ve mal mukabili ödeme şekillerinde yapılan ithalatta % 6 oranında fon alınmaktadır.
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Kesintisi: Söz konusu kesintiye tabi eşya ve kesinti oranına http://www.alomaliye.com/2008/her_turlu_bos.htm linkinden ulaşılabilir.
TRT Bandrolü: Radyo, televizyon, video ve birleşik cihazlardan alınacak bandrol ücretlerine http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110212-9.htm linkinden erişilebilir. Ticari nitelikte olmayan ithalatta tahsil edilecek bandrol ücretlerine http://www.alomaliye.com/2010/bkk_2010_1181.htm linkinden erişilebilir.
İthalatta alınan vergilerin hiçbiri Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca belirlenmemekte olup, gümrük vergisi, toplu konut fonu, dampinge karşı vergi ve ek mali yükümlülük ile ilgili soruların söz konusu mevzuatı düzenleyen Ekonomi Bakanlığına, KDV ve ÖTV ile ilgili soruların Gelir İdaresi Başkanlığına, fikir ve sanat eserleri kesintisi ile ilgili soruların Kültür ve Turizm Bakanlığına, TRT Bandrolü ile ilgili soruların ise TRT’ye yöneltilmesi gerekmektedir.
İthal Etmek İstediğim Eşyanın Mevzuatı Nedir?
İthal edilmek istenen eşyanın mevzuatı söz konusu eşyanın niteliğine göre değişmekte olup, bununla birlikte genel çerçeve olarak Ekonomi Bakanlığı’nın mevzuat sayfasından eşya ile ilgili ithalata ilişkin genel bilgilere ulaşmak mümkündür.
Örneğin, ithal edilmek istenen eşyanın elektronik bir ürün olması durumunda ayrıca Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na da başvurarak bilgi alınması yerinde olacaktır. Bilinmelidir ki ithal edilmek istenen eşyanın niteliğine göre birden fazla Bakanlığın görev alanına giren mevzuat uygulamaları ile karşılaşmak da mümkündür.
İthal Edilmek İstenen Eşyaya İlişkin Hangi Belgeler İstenilmektedir? Ayrıca Herhangi Bir Kota Veya Kısıtlamaya Tabi Midir?
Bir eşyanın ithalatında ne gibi belgelerin istenildiğinin öğrenilebilmesi için vergisini öğrenme aşamasında olduğu gibi eşyanın GTİP’nin bilinmesine ihtiyaç duyulmaktadır. İthal eşyasının yurda girişi konusunda yasak, izin, kota, ihtisas gümrüğü uygulaması v.b kısıtlamalar ile tabi olduğu standartlar, garanti belgesi , gözetim belgesi ,kontrol belgesi, sağlık sertifikası, analiz raporu, CE belgesi gibi belgelerin talep edilip edilmediğini araştırmak, varsa bu çerçevede ön hazırlık yapmak gereklidir. Bu bilgilere Ekonomi Bakanlığı (www.ekonomi.gov.tr) ve/veya ilgili Kurumların web sayfalarından ulaşılması mümkündür.
İthal Edilecek Eşyaya İlişkin Gümrük İdarelerinde Beyan Uygulaması Nedir?
Eşyanın serbest dolaşıma giriş işlemleri eşyanın sahipleri ile bunların adına hareket edenler tarafından doğrudan temsil yoluyla veya gümrük müşavirleri tarafından dolaylı temsil yoluyla takip edilir ve sonuçlandırılır.
İthal Edilecek Eşyaya Uygulanacak Kontroller Nelerdir?
İthal edilmek istenen eşyaya uygulanacak kontroller eşyanın niteliğine göre farklılık arz etmektedir. Bu kontrollere ilişkin mevzuata yine Ekonomi Bakanlığı’nın (http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=72A19E02-19DB-2C7D-3D94A250A943EE1B) web adresinden ulaşmak mümkündür. Bununla birlikte, yapılan kontroller eşyanın niteliğine göre bir çok farklı Bakanlık tarafından istenilmekte ve/veya bizzat kontrol yapılmaktadır. Örneğin Sağlık Bakanlığı veya Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından çok sayıda eşya için ithalat aşamasında kontrol uygulanmaktadır.
Bu konuda dış ticarette standardizasyon ve teknik düzenlemelere ilişkin mevzuata yine Ekonomi Bakanlığı’nın
(http://www.ekonomi.gov.tr/index.cfm?sayfa=mevzuat&bolum=9BEB67F4-19DB-2C7D-3DC30660399B9ADA) web adresinden ulaşmanız mümkündür.
Taşıt İthalatına İlişkin Özet Bilgiler
Bakanlığımıza intikal eden taşıt ithalatına ilişkin bilgi talepleri hususunda aşağıdaki açıklamaların yapılmasında fayda görülmektedir.
Eski/Kullanılmış Taşıt İthali
İthalat Rejim Kararının 7 nci maddesine göre eski, kullanılmış, yenileştirilmiş malların ithali Ekonomi Bakanlığı’nın iznine tabidir. Buna göre kullanılmış otomobil ithalinde de söz konusu iznin alınması gerekmektedir. Bu konudaki soruların/başvuruların Ekonomi Bakanlığı’na (İthalat Genel Müdürlüğü) yöneltilmesi gerekmektedir. (2011/9 sayılı Tebliğe bakınız.)
Eski/kullanılmış taşıt ithalinde Ekonomi Bakanlığı’nın düzenleyeceği izin belgesi gümrük beyannamesine eklenerek işlem tesis edilmektedir.
Taşıtlara İlişkin Vergiler
Taşıtlara ilişkin gümrük vergilerinin tespiti için öncelikle bu eşyanın sınıflandırıldığı 12 haneli gümrük tarife istatistik pozisyonunun (GTİP) bilinmesi gerekmektedir. Binek taşıtlar 8703 tarife pozisyonunda, ticari taşıtlar ise 8704 tarife pozisyonunda yer almaktadır. Vergilerin tespiti için eşyanın sınıflandırıldığı alt açılımların da bilinmesi gerekmektedir. 2012 yılı tarife cetvelinin 87 nci faslına http://www.gumruk.gov.tr/tr-TR/ticareterbabi/sayfalar/tarife.aspx linkinden erişilebilir.
Ekonomi Bakanlığı’nca belirlenen gümrük vergilerine http://www.ekonomi.gov.tr/upload/D91BC0B6-D8D3-8566 45204520D2A03FFF/II_Sayili_Liste_82-97.xls linkinden erişilebilir.
Taşıtlar genel oranda KDV’ye (%18) tabidir.
Taşıtlara ilişkin ÖTV’nin tespit edilmesi için taşıtın sınıflandırıldığı GTİP’in (gümrük tarife istatistik pozisyonu) yanı sıra motor hacminin de bilinmesi gerekmektedir. Maliye Bakanlığınca belirlenen ÖTV oranlarına http://www.gib.gov.tr/fileadmin/mevzuatek/otv_oranlari_tum/25_02_2011_II_sayili_liste.htm linkinden ulaşılabilir.
Araçların gümrük vergilerine ilişkin soruların Ekonomi Bakanlığı’na, KDV ve ÖTV’ye ilişkin soruların ise Gelir İdaresi Başkanlığına yöneltilmesi gerekmektedir.
İthalat Kontrolleri
Taşıtların ithalinde Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca veya yetki verdiği kurum veya kuruluşça yapılan kontrollere istinaden düzenlenen uygunluk yazısı ve garanti belgesi gümrük beyannamelerinin tescilinde gümrük idarelerince aranmaktadır.
Gümrük Vergisinden Muaf Olarak Taşıt İthali
Vergilerden muafen taşıt ithal etme hakkı,
Yurtdışındaki yerleşim yerini Türkiye’ye nakleden kişilere, Yurtdışındaki yerleşik kişinin ölümü ile miras yoluyla taşıt edinen Türkiye’de yerleşik kişilere, Türkiye’de yerleşik malul ve sakat kişilere, Belirli şartlar çerçevesinde tanınmaktadır. Bu şartlara http://www.gumruk.gov.tr/tr-TR/emevzuat/Bakanlar%20Kurulu%20Kararlar/2009.15481%202010.659%20ile%20değişik.pdf linkinde yer alan mevzuattan erişilebilmektedir. (yerleşim yeri nakli madde 46-47, miras 53-54, malul ve sakat madde 104)
Bu hak yalnızca gümrük vergisinden muafiyet sağlamakta, taşıta ilişkin KDV ve ÖTV’nin ödenmesi gerekmektedir. (malul ve sakatların kullanımına mahsus taşıtlar KDV ve ÖTV’den de muaftır)
Muafiyet kapsamında getirilecek kullanılmış taşıt için İthalat Rejimi Kararının 7 nci maddesi çerçevesinde Ekonomi Bakanlığı’ndan izin alınması gerekmemektedir.