İHRACAT

İhracat Rejimi nedir?

İhracat Rejimi, serbest dolaşımda bulunan eşyanın ihraç amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkışına ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir.

 
İhraç edilecek eşyaya ilişkin beyan nereye yapılır?

Türkiye Gümrük Bölgesinden ihraç edilecek eşya, ihracata ilişkin gümrük beyannamesi ile yetkili gümrük idaresine beyan edilir.

 
İhracat beyanı için sadece ihracat beyannamesi mi kullanılır?

İhracat beyannamesinin yanı sıra, sözlü beyan formu, özel fatura ve kumanya listesi ile ihracına izin verilen eşyanın gümrük işlemleri bu belgeler ile yürütülür.

 
Her türlü eşyanın ihracı serbest midir?

Uluslararası veya ikili anlaşmalar, kanun, tüzük ve kararnamelerle konulmuş yasaklama ve kısıtlama hükümleri saklı kalmak üzere, her türlü eşyanın Türkiye den ihracı serbesttir.

 
Bakanlar Kurulunca getirilen ihracat kısıtlamaları neler olabilir?

Bakanlar Kurulu, kamu ahlakı, kamu düzeni, kamu güvenliği, insan, hayvan ve bitki sağlık ve hayatlarının korunması, sanatsal, tarihi veya arkeolojik değeri olan ulusal hazinelerin korunması, fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunması gerekçeleri ile eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulmasına yasaklama veya kısıtlamalar koyabilir.

Ayrıca, Türkiye ile ticaret, gümrük, taşımacılık anlaşması bulunmayan ve imzalanmış anlaşmaları süresinden önce tek taraflı olarak kısmen veya tamamen hükümsüz bırakan veya Türk kara, hava ve deniz taşıtlarına karşı yasaklama ve kısıtlamalar koyan veya bunlar hakkında farklı işlemler uygulayan yabancı ülkelere ait eşya ve taşıtlara, karşılık olmak üzere, yasaklama veya kısıtlamalar koymaya ve farklı işlemler veya farklı tarifeler uygulamaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

 
Fiili ihracat nedir?

İhraç eşyası, buna ilişkin gümrük beyannamesinin tescili sırasında bulunduğu durum ve niteliğini gümrük denetiminden çıktığı sırada da aynen muhafaza etmesi ve bu haliyle Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmesi koşuluyla fiilen ihraç edilmiş sayılır.

 
İhraç eşyası üzerindeki gümrük denetimi ne zaman sona erer?

Fiili ihracatın gerçekleşmesi durumunda, ihraç eşyası üzerindeki gümrük denetimi sona erer.

 
İhracat veya yeniden ihracat amacıyla geçici depolama yerlerine getirilen eşya buralarda ne kadar kalabilir?

İhracat veya yeniden ihracat amacıyla geçici depolama yerlerine getirilen eşya, buralarda bir ay kalabilir. Sözü edilen eşya ile ilgili olarak beyanname tescil edilip edilmediğine bakılmaksızın bu süre içinde ek süre talebinde bulunulması halinde, gümrük idare amiri tarafından en çok üç aya kadar ek süre verilebilir.

 
Geçici depolama yerlerinde bir aylık süre ve verilen ek süre içinde gümrük işlemleri bitirilerek yerinden kaldırılmayan eşya için ne tür işlemler yapılır?

Söz konusu eşya için gümrük yükümlüsüne tebligat yapılarak, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde eşyanın geçici depolama yerinden çıkarılması; aksi takdirde, bu eşyanın gümrüğe terk edilmiş sayılacağı bildirilir. Bu süre içinde de yerinden çıkarılmaması halinde eşya gümrüğe terk edilmiş sayılır ve tasfiye hükümlerine göre işlem yapılır. Bu eşyaya ilişkin olarak tescil edilmiş beyanname varsa iptal edilir.

 
Geçici depolama yerine konulmaksızın ihraç edilecek eşyanın 8 ve 9 uncu sorular açısından durumu nedir?

Söz konusu eşyanın beyanname kapatma süresi iki aydır. Bu süre makul sebeplerle en çok iki ay uzatılabilir. Bu süreler içinde işlemleri tamamlanmayan beyannameler iptal edilir.

 
Beyan edilen eşyanın tamamen ihraç edilmemesi durumunda ne tür işlemler yapılır?

Beyan edilen eşyanın tamamının ihraç edilememesi durumunda görevli memurlar tarafından fiilen ihraç edilen miktar beyannameye kaydedilir ve bu konuda Gümrük Yönetmeliğinin 192 nci maddesi uyarınca işlem yapılır. İhraç edilmeyen beyanname kapsamı eşya için yeniden bir beyanname verilmesi gerekir.

Kaçakçılık fiilleri hariç olmak üzere, ihracata konu eşyanın %10 u aşan cins, tür, miktar veya kıymet farklılıkları için Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 3 üncü fıkrasının (j) bendi hükmü uygulanır.

 
İhracatına ilişkin özel düzenlemeler bulunan eşyanın işlemleri nasıl gerçekleştirilir?

İhracı ön izne veya standardizasyon kontrolüne tabi olan eşya ile özel kanunlar veya diğer düzenlemeler gereğince ihracatında özel belgeler aranılan eşyanın gümrük işlemleri yapılırken ilgili mevzuat ile belirlenmiş olan usul ve esaslar çerçevesinde işlem yapılır.

 
İhraç eşyasının Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkışı nasıl gerçekleştirilir?

Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkan eşya, yürürlükteki hükümlere göre gümrük idareleri tarafından yapılan denetimlere tabi olup, bunlar önceden belirlenen yollardan ve gümrüğün gözetimi altında yurt dışı edilir.
Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkan eşyaya ilişkin olarak taşıyıcı veya temsilcileri tarafından aracın hareketinden önce gümrük idaresine özet beyan verilir.

Ancak, deniz yolu ile yapılan ihracatlarda geminin hareketini izleyen ilk işgünü mesai saati bitimine kadar özet beyan verilebilir. Bu durumda, özet beyan, beyanname ve taşıma senetleri karşılaştırılarak uygun bulunması halinde özet beyan ve beyanname kapatılır. Beyanname ile taşıma senetleri arasında aykırılık olması halinde Gümrük Yönetmeliği nin 192 nci maddesi uyarınca işlem yapılır.

Harp gemileri ve hava harp gemileri ile Türkiye Gümrük Bölgesinden çıkan eşya, gümrük işlemlerinin yapılmasını sağlamak amacıyla, gemilerin komutanları tarafından bir liste halinde en yakın gümrük idaresine bildirilir. Söz konusu gemilerin komutan ve diğer mürettebatına ait eşya da bu hükme tabidir.

 
İhracatla ilgili kumanya eşyasına ilişkin prosedürler nedir?

Serbest dolaşımda bulunan yakıt ve yağlar ile kumanyaların dış sefere çıkacak gemi, bot ve diğer deniz taşıtları ile hava gemilerine verilmesi ihracat hükmünde olup, gümrük beyanı için verilecek kumanyaya ilişkin listenin beyanname olarak kabul edilerek, eşyanın gümrük işlemlerinin bu belgeler ile yürütülmesi mümkün bulunmaktadır.

 
İhracat işlemleri ile ilgili olarak ne tür gümrük cezaları vardır?

Birinci olarak, Gümrük Kanunu nun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca, Gümrük Kanununa ve bu Kanunla tanınan yetkilere dayanılarak çıkarılan tüzük, yönetmelik, tebliğ ve talimatlarla getirilen şekil ve usullere aykırı hareket edenlere, her yıl yeniden belirlenen bir para tutarında usulsüzlük cezası uygulanır.

İkinci olarak, yine aynı Kanunun 241 inci maddesinin 3 üncü fıkrasının (j) bendi uyarınca, herhangi bir ihracat iadesinden yararlanmayan veya ihracat vergisine ve ticaret politikası önlemlerine tabi olmayan ihracata konu eşyanın cins, tür, miktar veya kıymetinin yanlış beyan edilmesi halinde, usulsüzlük cezası Kanunun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki para tutarının iki katı olarak uygulanır.

 
Doğrudan ihracatla ilgili olarak ne tür kaçakçılık fiilleri vardır?

4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa göre bu kapsamdaki kaçakçılık fiilleri şöyle sıralanabilir:

a) İhraç eşyasının yapılan beyan ve eki belgelere göre miktarı veya cinsinde yüzde ondan fazla farklılık çıkması.
b) İhraç eşyası için gerçeğe aykırı belge ibrazı suretiyle ihracat vergilerini ödememek veya eksik ödemek veya Devletçe uygulanan teşvik veya sübvansiyonlardan veya parasal iadelerden yararlanmak şeklinde haksız menfaat temin etmek.
c) İhracı lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tâbi olan eşyayı, belirlenen kayıt ve koşullara uymaksızın veya gerçeğe aykırı her türlü beyanname ve belge ibrazı ile gümrüğü yanıltarak işlemini yaptırmak suretiyle ihraç etmek.